Cyfra 21-1 là gì? Xét nghiệm Cyfra 21-1 để làm gì?

Hiện nay ung thư phổi là một trong những loại ung thư thường gặp nhất thế giới. Để nhanh chóng phát hiện ra được bệnh này cần phải nhờ đến xét nghiệm Cyfra 21-1. Để hiểu rõ hơn về xét nghiệm này, hãy cùng với thietbimaycongnghiep.net tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

Cyfra 21-1 là gì?

Mỗi năm hiện nay Việt Nam đang có trên 20 nghìn người mắc mới và có đến hơn 17 nghìn người tử vong do căn bệnh ung thư phổi. Điều đáng nói ở đây đó là hầu hết những ca mắc ung thư phổi đều phát hiện khi đã muộn. Để được phát hiện sớm và tăng cơ hội sống cần đến xét nghiệm Cyfra 21-1.

Cyfra 21-1 là cytokeratin nhỏ nhất. Đây là một yếu tố góp phần tạo nên được cấu trúc cơ bản của bộ khung tế bào biểu mô trong đó bao gồm biểu mô phế quản. Dựa vào khối lượng phân tử và các điểm đẳng điện khác nhau, các tế bào biểu mô sẽ được phân thành tất cả 20 dạng khác nhau chẳng hạn như biểu mô đa lớp 6-11, 9-17 hay các biểu mô đơn lớp như 8, 18, 7, 9, 20,… 

Xét nghiệm Cyfra 21-1 một trong những xét nghiệm dấu ấn ung thư rất quan trọng. Nó được thể hiện ở biểu mô lót trong phế quản và được thể hiện quá mức nếu trong cơ thể có bệnh ác tính, đặc biệt là ở căn bệnh ung thư phổi. 

Vai trò định lượng Cyfra 21-1 trong xác định ung thư phổi

Thông qua việc xét nghiệm máu, nồng độ Cyfra 21-1 khi có giá trị bình thường trong huyết thanh <  3,3 μg/ml. 

Một số nghiên cứu về các mô bệnh học cho thấy rằng chỉ số định lượng Cyfra sẽ tăng cao nếu mắc ung thư phổi.

– Mức tăng nhẹ của chỉ số này sẽ thấy được ở một số bệnh lành tính chẳng hạn như suy thận, gan và còn một số bệnh ác tình ngoài phổi khác như phần phụ, u trung biểu mô màng phổi, tuyến tiêu hóa hay đường tiết niệu.

– Nếu chỉ số Cyfra 21-1 tăng cao thì có thể bệnh nhân đã mắc ung thư phổi. Khi so sánh với những dấu ấn ung thư khác, Cyfra 21-1 được coi là nhạy nhất trong việc xác định ung thư phổi, với nồng độ cao nhất trong ung thư phổi dạng biểu bì.

Độ nhạy của Cyfra 21-1 vào khoảng 30-75% trong ung thư phổi không tế bào nhỏ và chiếm 20-60% ung thư phổi tế bào nhỏ. Đây là định lượng có giá trị cao trong việc chuyển đoán tiên lượng, chẩn đoán sớm tái phát để người bệnh có thể nhanh chóng điều trị. 

– Cụ thể các mức cụ thể như sau:

+ Người khỏe mạnh có mức Cyfra 21-1<  3,3 μg/ml.

+ Người bị bệnh phổi lành tính có mức độ Cyfra 21-1: < 3,3 μg/ml – 5,0 μg/ml.

+ Người mắc ung thư phổi có mức độ Cyfra 21-1: >  10,5 μg/ml.

Vai trò định lượng Cyfra 21-1 trong các bệnh khác

Cyfra 21-1 thường dùng để chẩn đoán nhiều nhất là ung thư phổi, bao gồm các các bệnh phổi lành tính cũng giữa ung thư phổi tế bào nhỏ với ung thư phổi không tế bào nhỏ, giữa ung thư phổi thứ phát và nguyên phát. Ngoài ra, dù không nhạy bằng chẩn đoán ung thư phổi, nhưng nó cũng có vai trò chẩn đoán một số căn bệnh khác như:

– Ung thư thực quản: có độ nhạy là 36% và độ đặc hiệu hơn 97%. Sau khoảng từ 3-4 tháng phẫu thuật, nếu như bệnh tái phát, lúc này chỉ số Cyfra sẽ tăng trở lại.

– Ung thư vú: những người mắc ung thư vú giai đoạn IV, tỷ lệ tăng chỉ số Cyfra 21-1 sẽ lên đến hơn 83% và tỷ lệ này đạt đến 84,6% nếu như bệnh tái phát. Tỷ lệ này cao hơn nhiều lần so với xét nghiệm CEA và CA.

– Ung thư cổ tử cung: Theo như thống kê, chỉ số Cyfra 21-1 ở người mắc ung thư cổ tử cung thường, ung thư nội mạc tử cung cũng cao hơn những căn bệnh tử cung lành tính.

– Ung thư tụy: khi được chuẩn đoán kết hợp cùng CA 199 thì độ chính xác của Cyfra 21-1 lên đến 86,3%. Tuy nhiên nếu chỉ căn cứ vào Cyfra 21-1 thì độ chính xác còn 81,5%.

– Ung thư bàng quang: chỉ số Cyfra 21-1 có độ nhạy 42%, độ đặc hiệu 94%. Đối với xét nghiệm nước tiểu chỉ số này tương ứng sẽ đạt 82% và 80%. Còn xét nghiệm máu đạt 88% và 87%. 

Ngoài ra một số bệnh lành tính có thể được phát hiện nhờ Cyfra 21-1 như:

– Bệnh phổi lành tính: một số bệnh lao phổi, viêm phế quản, viêm phổi, khối u lành tính, hen phế quản,… chỉ số huyết thanh Cyfra 21-1 thường < 3,3 μg/ml.

– Bệnh chậu hông lành tính: u buồng trứng lành tính, u bàng quang lành tính, nang thận, viêm nội mạc tử cung,… chỉ số Cyfra 21-1 thường < 3,1 μg/ml.

– Bệnh đường tiêu hóa lành tính: viêm đường mật, viêm ruột, poly đại tràng,… Cyfra 21-1 < 3,3 μg/ml.

– Bệnh suy thận ở bệnh này chỉ số Cyfra 21-1 ở huyết thanh sẽ < 3,0 μg/ml và hầu như không vượt mức độ này. 

Các bước tiến hành xét nghiệm Cyfra 21-1

Xét nghiệm định lượng Cyfra 21-1 là xét nghiệm qua máu nên bệnh nhân không cần nhịn ăn như một số xét nghiệm khác. 

Chuẩn bị

 – Người thực hiện: là người có chuyên môn chuyên ngành xét nghiệm. 

– Phương tiện máy móc: máy xét nghiệm đạt chuẩn.

– Hóa chất: hóa chất xét nghiệm Cyfra 21-1, chất kiểm tra chất lượng Cyfra 21-1, chất chuẩn Cyfra 21-1. 

– Phiếu xét nghiệm: trong đó có đầy đủ các thông tin, tên, tuổi, giới tính, địa chỉ, tiền sử bệnh lý, chỉ định xét nghiệm và ô trống ghi chuẩn đoán của bác sĩ. 

Tiến hành lấy máu

– Lấy khoảng 3ml máu tĩnh mạch vào bên trong ống nghiệm có chứa chất chống đông máu.

– Máu được vận chuyển về phòng xét nghiệm để ly tâm tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương. 

– Bệnh phẩm bảo quản ổn định trong 2-8 độc C trong vòng 7 ngày. Nếu bảo quản -20 độ C có thể bảo quản trong 3 tháng.

Cần lưu ý bệnh phẩm này chỉ nên được rã đông 1 lần và được để trong nhiệt độ phòng trước khi đem đi phân tích. Để có thể tránh được trường hợp bị bay hơi, chất chuẩn và kiểm tra đạt kết quả chuẩn xác nhất, thì mẫu xét nghiệm cũng nên được phân tích trong vòng 2 giờ.

Tiến hành phân tích

Máy xét nghiệm Cyfra 21-1 ở đây cần được chuẩn bị sẵn, cài đặt chương trình đúng theo như yêu cầu, đạt chuẩn. Ngoài ra kết quả kiểm tra chất lượng đối với xét nghiệm cũng cần phải nằm trong dải cho phép, không được vi phạm luật kiểm tra chất lượng.

– Các kỹ thuật viên xét nghiệm sẽ thực hiện tiến hành phân tích mẫu bệnh phẩm, nhập dữ liệu thông tin bệnh nhân và chỉ định xét nghiệm của bệnh nhân đó vào trong máy phân tích hoặc phần mềm mạng (nếu như có).

– Nạp mẫu bệnh phẩm vào với máy phân tích.

– Đặt lệnh để máy bắt đầu thực hiện phân tích.

– Đợi khi máy thực hiện phân tích xong sẽ cho ra kết quả.

Sau khi đã có được kết quả rồi, người thực hiện sẽ xem xét lại và đánh giá schi tiết, chính xác sau đó đưa ra báo cáo, hoặc điển kết quả đã phân tích vào trong phiếu trả kết quả xét nghiệm sau đó gửi tới bệnh nhân. 

Những người cần xét nghiệm Cyfra 21-1 

Bất kỳ đối tượng nào cũng có khả năng mắc ung thư phổi. Tuy nhiên những đối tượng cần thiết nhất phải xét nghiệm và có nguy cơ mắc ung thư phổi cao nhất phải kể đến như:

Nhóm 1: Những người độ tuổi trung bình từ 55 đến 74 tuổi, đã hút thuốc trên 30 bao (dù đã cai) nhưng cũng cần đi khám và xét nghiệm sàng lọc.

Nhóm 2: Người trên 50 tuổi, hút trên 20 bao thuốc, gia đình đã có người có tiền sử ung thư phổi hay bản thân từng có tiền sử mắc ung thư.

Nhóm 3: Những người thường xuyên làm việc tại những môi trường độc hại, dù không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc cũng cần khám sàng lọc để bảo vệ sức khỏe của người thân.

Nhóm 4: Người nghi ngờ bị ung thư khác chẳng hạn như vú, bàng quang, tụy,…cũng cần xét nghiệm Cyfra 21-1 để được chẩn đoán, theo dõi và điều trị kịp thời. 

Trên đây, thietbimaycongnghiep.net đã cung cấp cho các bạn những kiến thức về xét nghiệm Cyfra 21-1. Mong rằng những chia sẻ trên hữu ích, giúp các bạn hiểu rõ thêm về một phương pháp chẩn đoán ung thư và một số bệnh lý khác.