Bão mặt trời là gì? Những nguy hiểm của bão mặt trời

Chúng ta thường được nghe rất nhiều về bão mặt trời trên các báo đài, các phương tiện truyền thông và chỉ biết nó ảnh hưởng rất lớn đến Trái Đất và các hành tinh khác ở trong hệ Mặt Trời. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu hết về hiện tượng này. Bài viết sau đây, thietbimaycongnghiep.net sẽ cùng các bạn đi tìm hiểu chi tiết về bão mặt trời, tác hại và những nguy hiểm của bão mặt trời.

Bão mặt trời là gì?

Mặt trời được biết đến là nơi cung cấp nguồn năng lượng chính của các hành tinh ở trong hệ Mặt Trời. Đây cũng là nguồn cung cấp nhiệt và ánh sáng duy nhất, từ đó duy trì được sự sống trên Trái Đất. Vì thế, bất cứ một thay đổi gì đến từ mặt trời đều rất dễ ảnh hưởng đến Trái Đất mà chúng ta cần phải thận trọng.

Đặc biệt ngoài không gian càng là nơi dễ xảy ra các biến động, các sự kiện vũ trụ liên tục xảy ra không ngừng. Trong đó, hệ mặt trời cũng không phải ngoại lệ. Hiện tượng bão mặt trời, gió mặt trời hay siêu mặt trời là một vụ nổ năng lượng từ tính ở trong bầu khí quyển mặt trời, gây nên sự bùng nổ dữ dội của ánh sáng. 

Thông thường một cơn bão mặt trời có thể giải phóng được năng lượng tương đương với hàng triệu quả bom hydrogen 100 triệu tấn phát nổ cùng một lúc. So sánh theo cách khác thì mức năng lượng đó có thể lớn hơn 10 triệu lần so với năng lượng một ngọn núi lửa phun trào được giải phóng ra ngoài. 

Một cơn bão mặt trời sẽ chỉ kéo dài trong vòng vài phút thôi thế nhưng sức nóng của nó lại có thể lên đến hàng triệu độ và tạo ra vụ nổ bức xạ trên phổ điện từ, từ sóng vô tuyến đến cả tia X và tia gamma. Ngoài ra bão mặt trời cũng có liên quan trực tiếp tới hiện tượng cực quang ở tại Trái Đất và một số hành tinh khác nữa. Theo đó, sức mạnh của bão mặt trời sẽ được tăng dần theo quy mô các mức A, B, C, M, X và cứ mức sau sẽ mạnh hơn mức trước đó 10 lần. 

Hiện tượng bão mặt trời xảy ra khi nào?

Hiện tượng bão mặt trời xảy ra là do sự bùng phát năng lượng cực lớn qua lớp ngoài cùng của mặt trời, từ đó ảnh hưởng đến cả hệ thống năng lượng mặt trời. Khi năng lượng bị tích tụ rất lớn trong bầu khí quyển của mặt trời, nó đột nhiệt được giải phóng sẽ tạo ra hiện tượng bão mặt trời. 

Cụ thể lúc này chúng ra sẽ thấy Mặt trời lóe sáng lên trong một khoảng thời gian. 

Bão mặt trời cũng có nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào sự xuất hiện của bão mặt trời và năng lượng mà chúng giải phóng ra. Một số loại bão mặt trời có thể kể đến như:

– Lửa mặt trời: đây là một vụ nổ lớn xảy ra ở trong bầu khí quyển của mặt trời. 

– Vụ nổ vành nhật hoa (CME): vụ nổ lớn này là của gió mặt trời, đôi khi cũng sẽ kết hợp với lửa mặt trời. Khi mà khối lượng plasma và các hạt phóng ra CME bay khỏi mặt trời sẽ hình thành mây mặt trời.

– Bão từ: chính là sự tương tác của vụ nổ mặt trời với từ trường Trái Đất.

– Sự kiện Proton mặt trời (SPE) hay còn được gọi là bão proton hoặc hạt năng lượng SEP. 

Tác hại của bão mặt trời

Đây là nguồn cung cấp năng lượng và ánh sáng cho Trái Đất. Chính vì thế khi bão mặt trời xảy ra chắc chắn gây nên không ít tác hại đối với hành tinh sống Trái Đất.

Cụ thể, những tác hại mà bão mặt trời có thể gây nên như:

– Sức nóng bão mặt trời có thể lên đến hàng triệu độ, tạo nên vụ nổ bức xạ trong phổ điện từ ảnh hưởng tới cực quang Trái Đất và cả các hành tinh khác.

– Các cơn gió mặt trời phát ra các tia X và cả tia cực tím theo nhiều hướng khác nhau. Các loại tia này vô cùng hại, có thể gây nên hiện tượng bão bức xạ kéo tài tại tầng cao nhất của khí quyển Trái Đất và khiến Trái Đất mất tín hiệu vô tuyến, phá vỡ tất cả định vị, la bàn và mạng lưới điện trên thế giới. 

Tuỳ từng mức độ loại bão mặt trời khác nhau mà các tác động của bão đến hệ thống mạng lưới internet và điện toàn cầu cũng sẽ có sự khác nhau. 

– Các luồng hạt mang năng lượng cao trong từ trường Trái Đất, bởi gió mặt trời tạo ra còn gây ra các nguy cơ bức xạ cho cả tàu vũ trụ và phi hành gia.

– Bão mặt trời gây nên hiệu ứng tại các cực quang như Bắc Cực, Nam Cực.

– Khiến không khí nóng lên, xảy ra các cơn mưa hạt năng lượng, tia Gamma, tia X,… là những yếu tố độc hại tác động trực tiếp đến sức khoẻ con người và hệ động thực vật ở trên Trái Đất. 

Những cơn bão mặt trời trong lịch sử

Thực tế, trong lịch sử đã từng có một số cơn bão mặt trời quy mô khá nhỏ ít gây ảnh hưởng tới Trái Đất và con người được ghi nhận như sau:

– Năm 1859, sự kiện Carrington là một trận bão mặt trời đã được ghi chép lại lần đầu tiên trên thế giới. Và đây cũng là trận bão ghi nhận lớn nhất trong suốt 500 năm khi đã gây ra sự gián đoạn trong liên lạc điện báo toàn cầu và gây những màn cực quang kéo dài đến tận những miền xa phía nam như vùng Caribe. 

– Tháng 3/1989 bão mặt trời xuất hiện khiến cho hệ thống điện tại Canada bị lỗi và khiến 6 triệu người đã phải sống trong bóng tối suốt 9 tiếng. Trận bão mặt trời này cũng đã khiến cho hệ thống điện thoại đường dài một số bang nước Mỹ bị tàn phá nặng nề.

– Ngày 14/7/2000: đúng vào ngày quốc khánh độc lập của Pháp, một trận bão mặt trời cấp X5 khiến sóng vô tuyến bị gián đoạn tạm thời trong một khoảng thời gian và một số vệ tinh bị đoản mạch.

– Ngày 28/10/2003: mặt trời đã từng giải phóng một trận bão đạt đến cấp 45 khiến cho các thiết bị cảm biến của tàu quan sát trở nên rối loạn.

Cách đối phó với bão mặt trời

Một trong những hiện tượng dễ nhận biết nhất của bão mặt trời đó chính là khiến kim la bàn dao động rất mạnh. Có thể hiểu quá trình tác động của bão là từ trường do mặt trời phát ra, ép từ trường Trái Đất tăng vọt lên sinh ra dòng điện cảm ứng chống lại từ trường Trái Đất và dòng điện này có cường độ lên đến hàng triệu ampe lởn vởn quanh bề mặt Trái Đấy khiến từ trường Trái Đất liên tục biến thiên. 

Các cơn bão mặt trời được tính theo 3 cấp là C, M và X (tương đương yếu, trung bình và mạnh). Bão sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên động vật, con người, cụ thể là hệ tuần hoàn, nhất là tim mạch. Bằng chứng là khi có bão từ, chim sống trong lồng đã tự động dồn lại phía nam dù cho chúng không biết bão từ là gì. 

Như chúng ta phân tích ở trên khi bão mặt trời đổ bộ lên Trái Đất sẽ tác động tới những hoạt động truyền thông, các thông tin liên lạc đại chúng cũng bị mất tín hiệu và bị hủy hoại. 

Để có thể hạn chế các rủi ro do bão mặt trời gây ra, mọi người vẫn cần ăn uống cân bằng giúp cơ thể đầy đủ dinh dưỡng. Ngoài ra cũng cần chuẩn bị lương thực, thực phẩm và thuốc sẵn sàng. Riêng những người mắc các bệnh về tim mạch cần phải dự phòng thuốc và tăng cường uống nước đều đặn. 

Trên đây, chúng tôi đã cung cấp cho các bạn thông tin về bão mặt trời, bao gồm những tác hại, nguyên nhân và một số cơn bão mặt trời từng xảy ra trên thế giới. Mong rằng những chia sẻ trên giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức về hiện tượng này.