Hỗn số là gì? Kiến thức liên quan tới hỗn số

Hỗn số đã là khái niệm không còn xa lạ với mọi người trong Toán học, đặc biệt là trong chương trình toán lớp 5 và lớp 6. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ hỗn số là gì và cách chuyển đổi hỗn số. Cùng chúng tôi đi tìm hiểu ngay những thông tin về hỗn số trong bài viết dưới đây nhé!

Hỗn số là gì?

Trong Toán học, hỗn số được biết đến là sự kết hợp giữa một số nguyên và một phân số. Trong đó số nguyên sẽ đứng ở đằng trước và phân số đúng ở sau. Trong hỗn số, phần phân số sẽ luôn luôn nhỏ hơn 1. 

Ví dụ như trong hình trên chúng ta có 1 quả táo cộng với 1 nửa quả táo. Như thế chúng ta có 1,5 quả táo. Nếu biểu diễn dưới dạng hỗn số chúng ta sẽ có 1.5=112.

Để đọc được hỗn số này cũng khá đơn giản. Do hỗn số được cấu tạo từ một số nguyên và một phân số nên có thể đọc từ phần nguyên trước và đọc phân số sau.

Ví dụ đối với hỗn số 112 thì phần nguyên là 1 và phần phân số là 12. Do đó chúng ta đọc hỗn số này là một một phần hai. 

Cách chuyển đổi hỗn số

Chuyển đổi phân số sang hỗn số

Từ hỗn số chúng ta có thể chuyển đổi thành dạng 1 số thập phân và ngược lại. Để có thể thực hiện chuyển phân số sang hỗn số, cần thực hiện theo các bước như sau:

– Xác định tử số và mẫu số của phân số đó. Sau đó so sánh nếu như tử số lớn hơn mẫu số tức là chúng ta có thể thực hiện chuyển đổi. Ngược lại nếu như tử số bằng hoặc nhỏ hơn phần mẫu số thì không thể chuyển đổi sang hỗn số được. 

– Nếu đã xét thấy tử số lớn hơn mẫu số, chúng ta lấy phần tử số rồi chia cho mẫu số. 

– Phần nguyên của phép chia vừa tính được chính là phần số nguyên của hỗn số. Còn phần dư của phép tính chia là tử số của hỗn số.

– Giữ nguyên mẫu số của phân số ban đầu, ghép phần số nguyên và tử số vào ta ra được hỗn số cần tìm. 

Chuyển đổi hỗn số sang phân số

Khi đã biết cách để chuyển đổi từ phân số sang hỗn số bạn cũng có thể dễ dàng thực hiện được phép tính ngược lại. Các bước khá đơn giản bao gồm:

– Lấy phần nguyên của hỗn số nhân với mẫu số. 

– Sau đó lấy kết quả mà mình vừa thu được cộng với tử số.

– Kết quả phép cộng bên trên sẽ cho ra tử số mới của phân số. Chỉ cần giữ nguyên mẫu số ban đầu là chúng ta có phân số hoàn chỉnh. 

Chuyển hỗn số thành số thập phân

Để chuyển được hỗn số thành một số thập phân chúng ta có 2 cách:

Cách 1:

– Chúng ta thực hiện phép tính đổi hỗn số sang phân số, từ đó ta thu được phân số mới.

– Sau đó tiếp tục thực hiện phép chia tử số của phân số mới cho phần mẫu số. Như thế là bạn có thể thu được một phân số thập phân.

Cách 2: 

– Giữ nguyên phần số nguyên của hỗn số ban đầu. Sau đó, ở trong phần phân số, bạn lấy tử số và chia cho mẫu số.

– Sau khi thu được kết quả của phép chia, bạn chỉ cần lấy số thập phân này cộng với phần số nguyên ở hỗn số. Chỉ cần như vậy là bạn đã thành công chuyển đổi hỗn số sang số thập phân đơn giản. 

Cách để tính hỗn số 

Cũng tương tự như số nguyên, phân số và số thập phân, trong hỗn số cũng có thể thực hiện được các phép tính đơn giản chẳng hạn như cộng, trừ, nhân, chia. Thông thường để một phép tính trở nên đơn giản hơn thì chúng ta nên chuyển đổi hỗn số về phân số có cùng mẫu giống nhau sau đó thực hiện tính cơ bản.

Cụ thể dưới đây là cách tính hỗn số cho từng phép tính:

Cách tính cộng trừ hỗn số

Cách tính cộng và trừ hỗn số tương tự như nhau. Chúng ta có 2 cách đơn giản sau đây:

– Cách 1: Chuyển đổi phần hỗn số về dạng phân số. Sau đó chuyển các phân số mới này về những phân số có mẫu giống nhau rồi thực hiện phép tính cộng trừ phân số như bình thường.

– Cách 2: Không cần phải chuyển đổi hỗn số về phân số mà bạn có thể tính trực tiếp ở trên hỗn số. Cụ thể, bạn cần tách phần nguyên với phần phân số ra. 

Sau đó thực hiện phép cộng hay trừ phần nguyên của hỗn số này với phần nguyên của hỗn số kia. Tiếp tục cộng hoặc trừ phần phân số của hỗn số này với phần phân số của hỗn số kia. 

Kết quả cho ra chỉ cần ghép kết quả phần nguyên với kết quả phần phân số là ra được một hỗn số hoàn chỉnh.

Tuy nhiên cần phải lưu ý rằng cách này chỉ có thể áp dụng trong các trường hợp kết quả của phép cộng hay trừ phần nguyên không phải số âm. 

Cách nhân chia hỗn số

Để thực hiện được phép tính nhân, chia các hỗn số, có thể thực hiện theo các bước dưới đây:

– Đầu tiên, chuyển các hỗn số về dưới dạng phân số.

– Thực hiện các phép tính nhân hay chia hai phân số như bình thường. 

Tuy nhiên cũng cần phải lưu ý đó là khi bạn thực hiện nhân chia một hỗn số với số nguyên thì bạn có thể thực hiện phép tính bằng cách giữ nguyên hỗn số rồi thực hiện phép tính như bình thường. 

Trên đây là khái niệm hỗn số là gì và cách tính hỗn số cũng như một số kiến thức liên quan. Hy vọng thông qua bài viết đã củng cố cho các bạn những kiến thức về hỗn số, từ đó biết các vận dụng vào trong học tập hay nghiên cứu của bản thân hiệu quả nhất.